چگونه وهابیت را بشناسیم ؟

برای شناخت وهابیت و آگاهی از خطرات آنها نسبت به دین اسلام، باید این مسلک انحرافی را از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار دارد، از جمله: نحوه پیدایش و بوجود آمدن آن، و طرز تفکر آنان نسبت به دین و اولیای الهی و شعائر اسلامی، عملکرد آنها در حوزه اجتماع وسیاست و...

الف) مسلک وهابیت، منسوب به محمد عبدالوهاب نجدی است و علّت این که آن را به خود شیخ محمد نسبت نداده اند و نگفته اند "محمدیه" به جهت این بوده است که مبادا پیروان این مذهب، نوعی شرکت در نام پیامبر را پیدا کنند.

ب) وهابیان معتقدند: هیچ انسانی، نه موحد است و نه مسلمان؛ مگر این که اموری را ترک کند. این امور عبارت است از:

1. به وسیله هیچ یک از رسولان و اولیا، به خداوند توسل نجوید. و در صورت توسل در راه شرک گام نهاده و مشرک می باشد؛

2. زائران به قصد زیارت به آرامگاه رسول خدا نزدیک نشوند و بر قبر آن حضرت دست نگذارند و در آن جا دعا نخوانند و نماز نگذارند و ساختمان و مسجد بر روی قبر نسازند؛

3. از پیامبر(ص) طلب شفاعت نکنند؛

4. زیارت قبور و ساختن گنبد و بارگاه برای آنان، شرک است؛

5. وهابیان بر این باورند که مسلمانان، در طی روزگار از آیین اسلام منحرف شده اند؛

6. هر گونه مراسم تشییع جنازه و سوگواری حرام است.

و امثال این موارد که در این مجال نمی گنجد. برای آگاهی بیشتر در این زمینه باید کتاب های مربوطه را مطالعه کرده این منطق خشک و بی پایه، در تقابل با منطق وحی قرار دارد، چرا که قرآن در موارد یاد شده نظرات صریحی و مخالف وهابیان دارد:

1. قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فی القُربی، (شوری، آیه 23).

یکی از مصادیق ابراز علاقه به خاندان رسالت و اهل بیت و ذی القری، قبرهای آنان و تعمیر آنها است. این راه و رسم در میان ملت های جهان وجود دارد و یک نوع سنّت عرفی به حساب می آید.

2. ... فقالوا ابنوا علیهم بنیانا... قال الذین غلبوا علی امرهم لنتخذّن علیهم مسجدا، (کهف، آیه 21).

هنگامی که وضع اصحاب کهف بر مردم آن زمان روشن شد و مردم به دهانه غار آمدند، درباره مدفن آنان دو نظر ابراز داشتند. آیه شریفه متذکر آن می شود انتقاد یا لحن اعتراضی نسبت به نظر آنها ندارد. با توجه به آیه شریفه، هرگز نمی توان تعمیر قبور اولیای الهی و صالحان راعملی حرام و یا حتی مکروه قلمداد کرد، بلکه آیه شریفه، به نوعی تشویق می کند که برای بزرگداشت اولیا و صالحان و حفظ قبرهای آنان، باید کوشا بود.

3. و استغفر لذنبک و للمؤمنین، (محمد، آیه 19).

4. وصلّ علیهم ان صلاتک سکن لهم، (توبه، آیه 103).

5. و لو انهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما، (نساء، آیه64).

این آیات بیانگر این است که طلب آمرزش پیامبر در حق افراد، کاملاً مؤثر و مفید می باشد. و موضوع شفاعت پیامبر(ص) و دعای آن حضرت، نه تنها در آیات صریح؛ بلکه در احادیث عامه و خاصه و سیره صحابه نیز مشهود است.

برای آگاهی بیشتر در این مورد ر.ک:

1. صحیح مسلم، ج 1، ص 54

2. صحیح بخاری، ج 1

3. سنن ترمذی، ج 4، ص 42 (باب ما جاء فی شأن الصراط)

4. مناقب ابن شهر آشوب، ج 1، ص 12

5. شفاعت در قلمرو عقل و قرآن و حدیث، استاد جعفر سبحانی

ج. وهابیان قائل به جنگ با دیگر فرقه ها و مذاهب اسلامی هستند و مدعی اند که یا باید به آیین وهابیت در آیند و یا جزیه دهند. آنان مخالف خود را متهم به کفر و شرک می کنند و اموال، نفوس و ناموس و دیگران را حلال می دانند. خلاصه این که آیات قرآنی وارده درباره شرک و کفر را، بر مسلمانان مخالف خود منطبق می کنند. و این بزرگ ترین ضربه به پیکر جامعه اسلامی و مسلمانان است، (تاریخ ادیان و مذاهب جهان، مبلغی آبادانی، ج 3، ص 1432).

با این تفکر بسته و خشک وهابیت بود که وقتی که سعودی ها (در سال 1344 هجری قمری)بر مکه و مدینه و اطراف آن تسلّط یافتند، مشاهده متبرک بقیع و آثار خاندان رسالت و صحابه پیامبر را شکستند و از بین بردند، (الذریعه، ج 8، ص 261؛کشف الارتباب، ص 60 56).

برای عملکرد و کارهایی که وهابیت در حوزه اجتماع و سیاست انجام داده اند و نگرش آنان نسبت به مسائل اجتماعی، باید به کتاب های تاریخی مراجعه کرد. چهره خشن و متعصب وهابیت، در عرصه سیاست، حکومت و مردم داری، همان بود که طالبان را در عمر موقت سیاسیخود در کشور افغانستان به منصه ظهور رساندند. خون مردم مسلمان را بی محابا به زمین ریختند. عرض و ناموس مسلمانان را هتک کردند. و از اسلام یک چهره زشت، خشن و عقب مانده برای جهانیان ترسیم نمودند.

بنابراین وهابیت، هم در نحوه پیدایش و انعقاد تفکّر، مبغوض علمای فرقه های مختلف مسلمین بوده است و هم در نگرش نسبت به مسائل دینی مورد رد عالمان قرار گرفته است. حتی اولین کتابی که در رد وهابیت نگاشته شده الصواعق الالهیه فیالرد علی الوهابیه" به وسیله برادر محمد بن الوهاب (سلیمان بن عبدالوهاب) نوشته شده است.

در عرصه سیاست نیز جاده صاف کن دشمنان دین و اسلام بوده اند؛ این آیین و مسلک، ساخته و پرداخته خود انگلیسی ها می باشد و چه ضربه و ضرری محکم تر و بیش از این بر اسلام و مسلمانان می توان تصور نمود.

در اینجا به چند عواملی از فعالیت وهابیت اشاره می کنیم:

چند عامل را می توان در ارتباط با گسترش این فرقه نامبرد:

1. تشدید فعالیت های تبلیغاتی و فرهنگی وهابیت در داخل ایران و حوزه های مسلمان نشین خارجی (نظیر حوزه قفقاز، بالکان و سایر کشورهای مجاور ایران) که آمادگی برای تأثیرپذیری از انقلاب اسلامی ایران مشاهده می شود، وهابیت به عنوان جریانی انحرافی در جهان اسلام و و ابسته به استعمارگران، وظیفه جلوگیری از تداوم و گسترش جریان اسلام گرایی اصیل _ که به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در سطح جهانی در حال پیشرفت است_ را بر عهده داشته و از اینرو تخریب و ایجاد تزلزل در مبانی فکری و اعتقادی شیعیان به عنوان محور اصلی این جریان را دنبال می نماید. از این رو در سالهای اخیر در جهت همسویی با تهاجم فرهنگی و نظامی آمریکا علیه کشورهای اسلامی و به خصوص ایران، فعالیت های تبلیغی خود را در ایران توسعه بخشیده است. البته در مقابل این تهاجم حوزه های علمیه و نظام اسلامی، اقدامات و تدابیر امنیتی و فرهنگی مناسبی _هر چند ناکافی_ اعمال نموده اند.

2. وهابیت به دلیل افکار اعتقادی خاصی که در باب شفاعت، توسل، شرک و مانند آن دارد در تعارض کامل با مذهب شیعه است؛ هر چند که اکثریت فرقه های اهل سنت با تفکرات این گروه مخالفند از این رو گروه یاد شده همواره در تلاش است تا با تبلیغات سازمان یافته (اعم از کتاب، مقاله، سخنرانی و مانند آن) بیشتر شیعه را بکوبد.

3. خطر بزرگتر این گروه، روش های دور از منطق اسلامی است که در برخورد با دنیا پیش گرفته است از جمله: ظهور گروه طالبان و القاعده (به رهبری ملاعمر و اسامه بن لادن) است که سبب بهانه جویی غربی ها شد که مسلمانان را به تروریسم و خشونت و مخالف تمدن معرفی کنند تا جایی که دست قدرت های استعماری غرب به خصوص آمریکا را در منطقه باز گذاشته و زمینه دخالت های نظامی و سیاسی آنان در کشورهای اسلامی فراهم ساخته، افغانستان و عراق دو نمونه بارز این دخالت ها به شمار می آیند.

برای مطالعه و تحقیق پیرامون وهابیت، کتاب های معرفی شده ذیل را مطالعه نمایید:

1ـ آیین وهابیت جعفر سبحانی

2ـ برگی از جنایات وهابی هامرتضی رضوی ترجمه: ضیایی

3ـ وهابیان علی اصغر فقیهی

4ـ یا این است اسلام واقعی ابوالفضل حسینی

5ـ فتنه وهابیت زینی دهلان ترجمه: همتی

6ـ نقدی بر اندیشه وهابیان موسوی قزوینی ترجمه: طارمی

7ـ تحلیلی نو بر عقاید وهابیان حسن ابراهیمی

8ـ فرقه وهابی و پاسخ به شبهات آنهاقزوینی ترجمه: دوانی

9ـ نقد و تحلیلی پیرامون وهابیگری همایون همتی

10ـ اشتباه بزرگ وهابی هاعیسی اهری

11ـ پیشینه سیاسی فکری وهابیت درّی

12ـ تاریخ مکه هادی امینی ترجمه: آخوندی

13ـ ترجمه کشف الارتیاب، ج 4علامه سید محسن امین ترجمه: تهرانی

14ـ سخنی چند با موحدین مصطفی نورانی

15- وهابیت آیت الله جعفر سبحانی